Basiscursuscursus bijenhouden

Bij voldoende belangstelling weer in 2026

Doel van de cursus
Het doel van de basiscursus bijenhouden is om deelnemers de kennis en vaardigheden bij te brengen die nodig zijn om zelfstandig een bijenvolk te kunnen verzorgen. Na het volgen van de cursus ben je in staat om op een verantwoorde en duurzame manier met bijen om te gaan, en kun je de basisprincipes van het imkeren toepassen in de praktijk.

Inhoud van de cursus
De cursus is opgebouwd uit een theoriegedeelte en een praktijkdeel. Beide onderdelen zijn essentieel om een goed inzicht te krijgen in het bijenhouden en om de benodigde vaardigheden te ontwikkelen.

Theoriegedeelte
Tijdens de theorielessen worden de volgende onderwerpen behandeld:
De honingbij:

• De ontwikkeling en het gedrag van de bij.
• De organisatie en samenwerking binnen een bijenvolk.

De natuurlijke jaarcyclus van het bijenvolk:

• Hoe een bijenvolk zich gedraagt en ontwikkelt gedurende de seizoenen.

Zwermregulering:

• Het herkennen van zwermneigingen en het nemen van preventieve maatregelen.

Preventieve en curatieve gezondheidszorg:

• Het herkennen van ziekten en plagen, en hoe deze te voorkomen of behandelen.

Bijenproducten:

• Het oogsten en verwerken van honing, was en andere bijenproducten.

De imker en de omgeving:

• Het belang van een bij-vriendelijke omgeving en de rol van drachtplanten.

Praktijkdeel
Tijdens de praktijklessen gaan deelnemers actief aan de slag met bijenvolken. De volgende onderwerpen komen aan bod:
Gebruik van materialen:

• Het leren hanteren van imkergereedschappen zoals de rookapparaat, bijenkap en raatframes.

Controle van het bijenvolk:

• Het inspecteren van een bijenkast en het herkennen van gezonde en ongezonde situaties.

Controle en het nemen van maatregelen rond het zwermen:

• Het herkennen van zwermcellen en het voorkomen van zwermen.

Het maken van een kunstzwerm:

• Een techniek om een zwerm te controleren en een nieuw volk te creëren.

Scheppen van een zwerm:

• Het veilig vangen en verplaatsen van een zwerm.

Oogsten en verwerken van honing:

• Het oogsten van honing, het slingeren en het verwerken tot een eindproduct.

Hygiëne en ziektebestrijding:

• Het schoonhouden van materialen en het voorkomen van ziekten.

Verenigen van volken:

• Het samenvoegen van twee bijenvolken tot één sterk volk.

Eindtermen basiscursus bijenhouden
Na het afronden van de cursus beschikt de deelnemer over de volgende kennis en vaardigheden:
Kennis:

• Begrijpt de levenscyclus en het gedrag van bijen.
• Kent de natuurlijke jaarcyclus van een bijenvolk.
• Weet hoe zwermen te voorkomen en te beheren.
• Kent de basisprincipes van bijengezondheid en ziektebestrijding.
• Weet hoe bijenproducten zoals honing worden geoogst en verwerkt.

Vaardigheden:

• Kan een bijenkast inspecteren en problemen herkennen.
• Kan zwermen beheren en een kunstzwerm maken.
• Kan honing oogsten en verwerken.
• Kan bijenvolken verenigen en verzorgen.
• Kan imkermaterialen veilig en hygiënisch gebruiken.

Duur en opzet van de cursus
De cursus is praktijkgericht en bestaat uit:

• 5 theorielessen: Hierin wordt de basiskennis over bijen en imkeren behandeld.
• 8 praktijklessen: Hierin oefenen deelnemers de vaardigheden die nodig zijn om bijen te houden.
• 1 slotavond: Een afsluitende bijeenkomst waar ervaringen worden gedeeld en eventuele vragen worden beantwoord.

De lessen worden gegeven door ervaren imkers, waardoor deelnemers direct leren van professionals.

Kosten en mogelijkheden

• Cursuskosten: De kosten voor de cursus zijn afhankelijk van de vereniging, maar zijn over het algemeen laag gehouden om imkeren toegankelijk te maken.
• Eerste bijenvolk: Tegen geringe kosten kunnen deelnemers na de cursus een eerste bijenvolk (op 3 ramen) overnemen van de vereniging. Dit is een mooie kans om direct met eigen bijen aan de slag te gaan.

Waarom deze cursus volgen?

• Praktijkgericht: De combinatie van theorie en praktijk zorgt ervoor dat je direct ervaring opdoet.
• Begeleiding door experts: Je leert van ervaren imkers die je kunnen helpen bij vragen en problemen.
• Startklaar voor imkeren: Na de cursus ben je klaar om zelfstandig bijen te houden.
• Bijdragen aan biodiversiteit: Door bijen te houden, draag je bij aan een gezonde leefomgeving voor bijen en andere bestuivers.

De basiscursus bijenhouden is de perfecte start voor iedereen die geïnteresseerd is in het houden van bijen. Of je nu een hobby wilt beginnen of meer wilt leren over de natuur, deze cursus biedt je alle tools om succesvol te imkeren.